گلخانه داری مشغله‌ی لذت‌بخش و سودآوری است، اما اگر تازه وارد این کار شده‌اید امکان دارد با چالش‌هایی روبرو شوید. گلخانه داران قدیمی تنها به کمک تجربه و تلاش مداوم خود موفق می‌شدند به مهم‌ترین و ضروری‌ترین نکات گلخانه داری پی ببرند. اما خوشبختانه ما در عصر اطلاعات به سر می‌بریم و می‌توانیم به راحتی از تجربیات و دانش افراد حرفه‌ای برخوردار شویم. در این مقاله از مجتمع صنعتی گلخانه سازان توانا ۱۲ مورد از نکات مهم گلخانه داری را جمع‌آوری کرده‌ایم که آگاهی از آنها می‌تواند برای افرادی که به تازگی وارد این عرصه شده‌اند بسیار مفید باشد.
نکات مهم در مورد گلخانه
اگر شما نیز به ساخت و راه‌اندازی گلخانه علاقه‌مند هستید، بهتر است توجه داشته باشید که فعالیت در این زمینه از اصول خاصی پیروی می کند و قبل از اینکه بتوانید از فواید بی‌شمار گلخانه داری بهره‌مند شوید، نکاتی وجود دارد که بایستی در نظر بگیرید. در این مقاله این نکات را در دو گروه نکات قبل از احداث گلخانه و نکات گلخانه داری و نگهداری از گلخانه دسته‌بندی کرده‌ایم.
الف. نکات قبل از احداث گلخانه
پیش از راه‌اندازی هر کسب‌وکاری بهتر است مقدمات آن را آماده کنید و با آگاهی نسبتاً کاملی فعالیت خود را آغاز کنید. گلخانه داری نیز از این قاعده مستثنی نیست و چه بسا به بررسی‌های بیشتری نیاز داشته باشد. توصیه ما این است که قبل از راه‌اندازی گلخانه به نکات زیر توجه داشته باشید.
بیشتر بخوانید : نحوه اخذ مجوز احداث گلخانه
۱. هدف خود را از احداث گلخانه مشخص کنید
مشتریانی که به مجتمع صنعتی گلخانه سازان توانا مراجعه می‌کنند هر یک برای راه‌اندازی گلخانه هدف خاص و مشخصی دارند. بعضی به دنبال کاری پاره‌وقت و درآمد جانبی هستند، بعضی قصد دارند به صورت تمام‌وقت در گلخانه فعالیت کنند و بعضی دیگر حتی به دنبال کارآفرینی و فعالیت‌های گسترده‌تری هستند. اگر شما هم قصد ساخت گلخانه دارید توصیه می‌کنیم در همان ابتدای کار هدف خود را مشخص کنید تا فرایند احداث گلخانه‌تان را با توجه به همان پیش ببرید.
۲. در مورد نوع محصولی که می‌خواهید کشت کنید تصمیم بگیرید
دومین نکته مهم که باید قبل از احداث گلخانه در نظر بگیرید این است که نوع گیاه و محصولی که قصد پرورش آن را دارید مشخص کنید. بعضی گلخانه داران به دنبال پرورش محصولات صادراتی هستند، بعضی قصد دارند با پرورش محصولات پرطرف‌دار بازارهای داخلی را هدف بگیرند و بعضی دیگر به دنبال کاشت گیاهان زینتی و آپارتمانی هستند و قصد دارند وارد بازار این محصولات بشوند. باید در نظر داشته باشید که گیاهان مختلف در ماه‌های گرم و سرد سال به شرایط آب‌وهوایی متفاوتی نیاز دارند. شما نیز برای فراهم آوردن این شرایط آب‌وهوایی بایستی مواردی مانند سیستم گرمایش و سرمایش، نوردهی و عایق‌بندی مناسب را برای گلخانه‌ی خود تأمین کنید. بنابراین سعی کنید از ابتدا نوع محصولات مورد نظر خود را مشخص کنید تا سازه‌ی گلخانه‌ای شما با شرایط متناسب آن طراحی و ساخته شود.
۳. اندازه و محل گلخانه را تعیین کنید
پس از اینکه مشخص کردید قصد کاشتن چه نوع محصولی را دارید حال باید مقدار فضای لازم برای انجام این کار را هم در نظر بگیرید. اگر فضای محدودی دارید، می‌توانید اقدام به ساخت گلخانه کوچک کنید. مدیریت و کنترل محصولات در گلخانه‌های کوچک آسان‌تر است. بااین‌حال گلخانه‌های بزرگ‌تر هر چند به صرف زمان و هزینه بیشتری نیاز دارند، فرصت پرورش انواع و اقسام بیشتری از محصولات و گیاهان را در اختیار شما قرار می‌دهند.
در این مرحله علاوه بر ابعاد گلخانه بایستی محل احداث آن را نیز تعیین کنید. توجه داشته باشید که شما نمی‌توانید در هر زمینی گلخانه تجاری و صنعتی احداث کنید و زمین گلخانه بایستی از شرایط لازم و مطابق با قوانین محلی و کشوری برخوردار باشد.
۴. طرح و نوع سازه مناسب را انتخاب کنید
طرحی که برای گلخانه خود در نظر می‌گیرید بسیار مهم هست چرا که طرح و نوع سازه‌ی گلخانه تأثیر زیادی روی ایمنی گلخانه و میزان بهره‌وری آن خواهند داشت. به‌عنوان‌مثال، اگر در منطقه‌ای ساکن باشید که بارش برف و باران در آن زیاد است، گلخانه‌هایی با سطح شیب‌دار مثل گلخانه سقف شیروانی و گلخانه یک‌طرفه بهترین گزینه‌ها برای شما هستند. دقت داشته باشید که هزینه ساخت هر یک از انواع سازه‌های گلخانه‌ای با توجه به مواد مصرفی متفاوت است.
۵. تخصصین طراحی و ساخت گلخانه را پیدا کنید
پس از مشخص کردن هدف خود از احداث گلخانه و تصمیم‌گیری درباره‌ی نوع محصول، اندازه، محل، طرح و نوع سازه‌ی گلخانه، بایستی بهترین و حرفه‌ای‌ترین متخصصین را برای ساخت گلخانه‌ی خود انتخاب کنید. به دنبال گروهی باشید که تجربه‌ی زیادی در ساخت گلخانه‌های تجاری داشته باشند و همچنین با تکنولوژی‌های روز گلخانه داری آشنا باشند تا بتوانند بهترین امکانات و تجهیزات را برای گلخانه شما فراهم کنند. مجتمع صنعتی گلخانه سازان توانا با سال‌ها تجربه در زمینه‌ی طراحی، ساخت و بهره‌برداری از گلخانه‌های تجاری و صنعتی و گلخانه‌های هیدروپونیک، با برخورداری از کارشناسان مجرب و آگاه، خدمات خود را در این زمینه‌ها در اختیار شما قرار می‌دهد.
ب. نکات گلخانه داری و نگهداری از گلخانه
نباید تصور کنید اکنون که گلخانه‌ی خود را احداث کرده‌اید کار شما به پایان رسیده است و می‌توانید بدون رسیدگی دائمی به گلخانه‌ی خود هر سال سود ثابتی از آن به دست بیاورید. گلخانه‌های سودده آنهایی هستند که به آنها رسیدگی می‌شود و نکات مهم در مورد گلخانه در آنها رعایت می‌شود. نگهداری مناسب از سازه‌های گلخانه‌ای شاید به کمی هزینه‌ی اضافه نیاز داشته باشد اما تأثیری که روی سوددهی خواهد داشت بسیار بیشتر از هزینه‌های نگهداری گلخانه خواهد بود. در ادامه بعضی از مهم‌ترین نکات گلخانه داری و نگهداری از گلخانه را که توصیه می‌کنیم به آنها توجه داشته باشید با شما در میان می‌گذاریم.
بیشتر بخوانید : آموزش گام به گام ساخت گلخانه و چالشهای آن
۶. چهارچوب گلخانه را رنگ کنید
اولین توصیه‌ی ما در این مرحله این است که سعی کنید پیش از نصب پوشش گلخانه چهارچوب آن را با رنگ اکریلیک رنگ کنید. این کار باعث می‌شود چهارچوب سازه گرمای کمتری جذب کند و بنابراین عمر پوشش گلخانه در قسمت‌هایی که با چهارچوب در تماس است بیشتر شود.
۷. از تجهیزات نورپردازی مناسب و کارآمد استفاده کنید
برای مدیریت بهتر گلخانه باید بتوانید ضمن بهبود شرایط محیط برای محصولات خود، هزینه‌های گلخانه را نیز کاهش دهید. یکی از روش‌های کاهش هزینه از طریق کاهش میزان مصرف انرژی این است که لامپ‌های رشته‌ای قدیمی را با لامپ‌های فلورسنت جایگزین کنید. در قسمت‌هایی هم که به نور شدیدتری نیاز است، مانند محل نگهداری نهال‌ها و گیاهان تازه جوانه زده، می‌توانید از لامپ‌های ال‌ای‌دی (LED) که روی دمای محیط گلخانه تأثیر نمی‌گذارند استفاده کنید.
۸. نشتی هوا را کاهش دهید
وجود میزان بالای نشتی هوا باعث می‌شود کنترل دمای گلخانه مختل شود و هزینه‌های سوخت و حامل‌های انرژی افزایش پیدا کند؛ بنابراین سعی کنید به طور مرتب درب‌ها، پنجره‌ها و دریچه‌های تهویه‌ی هوا را بررسی کنید و در محل‌های لازم درزگیر نصب کنید.
۹. تجهیزات مکانیکی را به طور مرتب مورد بررسی قرار بدهید
تجهیزات مکانیکی زیادی در گلخانه‌های تجاری وجود دارند که اگر به آنها رسیدگی نشود و نقص‌های فنی کوچکشان به موقع برطرف نشود، ممکن است خسارات هنگفتی به گلخانه وارد کنند. سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی و پمپ آب از مهم‌ترین تجهیزات مکانیکی گلخانه‌ها هستند که اگر حتی برای چند ساعت از کار بیفتند ممکن است کل محصول شما از بین برود؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین نکات گلخانه داری این است که به طور مرتب به این تجهیزات سر بزنید و کوچک‌ترین ایرادات آنها را بلافاصله برطرف کنید.
۱۰. به کنترل و پیشگیری از بروز آفات توجه ویژه‌ای داشته باشید
آفات می‌توانند صدمات جبران‌ناپذیری به محصولات گلخانه‌ای وارد کنند. بهترین راه کنترل آفات پیشگیری است؛ بنابراین سعی کنید برای دریچه‌ها و هواگیرها توری نصب کنید، از آوردن گیاهان فضای باز به داخل گلخانه خودداری کنید و هر گیاهی را که می‌خواهید داخل گلخانه بیاورید به خوبی بررسی کنید. اگر هم اقدامات پیشگیرانه نتیجه نداشت و با مشکل بروز آفات مواجه شدید، بلافاصله نسبت به از بین بردن آن اقدام کنید تا خسارات وارده شدیدتر نشود.
۱۱. پوشش گلخانه را همیشه تمیز نگاه دارید
به دلیل وجود گرد و خاکی که از سطح مزارع و زمین‌های کشاورزی بلند می‌شود، پوشش اکثر گلخانه‌هایی که در این مناطق وجود دارند ظرف کمتر از یک سال تیره و کثیف می‌شود. سعی کنید مرتباً بیرون و داخل پوشش گلخانه را تمیز کنید تا هم عمر آن بیشتر بشود و هم میزان نور مناسبی به داخل گلخانه برسد. در صورتی که برای تمیزکردن سطح بیرونی پوشش گلخانه از مواد شوینده استفاده می‌کنید دقت کنید که به خوبی آن را با آب پاک کنید وگرنه بقایای این مواد بدتر باعث پوسیدگی پوشش می‌شود. برای تمیز کردن سطح داخلی هم باید از موادی استفاده کنید که برای گیاهان ضرری نداشته باشند. می‌توانید برای این کار از ترکیبات چهارتایی آمونیوم و جلبک‌کش‌های بر پایه‌ی سدیم کلراید استفاده کنید.
۱۲. دائماً در حال تحقیق و یادگیری باشید
بعد از یادگیری اصول و نکات گلخانه داری مقدماتی نباید دست از یادگیری بردارید. تکنولوژی گلخانه‌ها دائماً در حال پیشرفت است و هر سال تغییرات جدیدی در این زمینه ایجاد می‌شود. سعی کنید با مطالعه و دنبال کردن منابع به‌روز و مناسب از تکنولوژی‌های جدید کشت گلخانه‌ای، مسائل روز این صنعت، تکنیک‌های کنترل آفات و سایر موضوعات مرتبط آگاه شوید. علاوه بر این حتماً تا جایی که می‌توانید درباره‌ی محصولاتی که کشت می‌کنید تحقیق کرده و اطلاعات کسب کنید تا بتوانید کیفیت و کمیت محصولاتتان را افزایش دهید.
سخن پایانی
گلخانه‌ها سازه‌های مفید و ارزشمندی هستند که علاوه بر فواید تجاری و اقتصادی به حفظ امنیت غذایی مصرف‌کنندگان نیز کمک می‌کنند. اگر قصد دارید گلخانه تأسیس کنید و نهایت بهره‌وری را از آن داشته باشید، آگاهی از نکات گلخانه داری می‌تواند برای شما مفید واقع شود. در این مقاله به ۱۲ مورد از مهم‌ترین نکات در مورد گلخانه داری اشاره کردیم و امیدواریم رعایت آنها بتواند به موفقیت شما در این زمینه کمک کند. در پایان اگر برای طراحی، ساخت یا بهره‌برداری از گلخانه‌ی خود به کمک متخصصین مجرب نیاز دارید، همین امروز با کارشناسان ما در مجتمع صنعتی گلخانه سازان توانا تماس بگیرید.